قیمت میلگرد: میلگرد آجدار چیست؟
میلگرد (Rebar) یا آرماتور فولادی (Steel Armature)، میله‌های فلزی بلند و ناصافی هستند که از مهم‌ترین رکن‌های هر سازه در حال ساختی به‌حساب می‌آیند. میلگردها خلق شدند تا در کنار بتن، سازه را سر پا نگه‌دارند. داستان این است که ساختمان پس از بهره‌برداری زیر فشار زیادی است. اثر نیروی ثقلی (بارهای قائم مثل جاذبه و وزن ساکنان و هر چه در ساختمان قرار دارد) ازیک‌طرف و نیروی جانبی (باد و زلزله) از طرف دیگر دائماً سازه را تحت‌فشار قرار می‌دهند. بتن نیروی فشاری وارده بر سازه را به‌خوبی تحمل می‌کند اما در برابر نیروی کششی مقاومت بسیار کمی دارد. همان نیروهایی که مثلاً با حرکت‌های نامحسوس ساختمان در مجاورت با زمین به بتن وارد میشود و باعث کشیده شدن بتن از چند طرف میشود. این نیروها منجر به شکسته شدن بتن میشود. مهندسان بعدها فهمیدند اگر میله‌هایی فولادی را در بتن جاساز کنند می‌تواند این مشکل را رفع کنند؛ همین‌جا بود که میلگرد خلق شد.
مراحل ساخت میلگرد:
شمش فولادی را در کوره با حرارت 1100 درجه سانتی‌گراد به حالت مذاب درآورده و سپس با کمک جک هیدرولیکی در ردیف‌های مشخص به داخل کوره هدایت می‌کنند تا برای نورد آماده شوند. غلتک‌های تعبیه‌شده در دستگاه نورد، طی 3 مرحله با اعمال فشار و کشش، فولاد را به قطر استاندارد موردنظر می‌رسانند. بعد از اتمام نورد، میلگردها به استندهای آج‌زنی فرستاده می‌شوند. برای تهیه میلگرد آجدار A2، آج‌زنی در همان مرحله نورد صورت می‌گیرد؛ اما انواع دیگر میلگرد، بعد از خنک شدن و در دمای محیط آج‌زنی می‌شوند.
کاربردهای میلگرد آجدار:
1- ساخت انواع فونداسیون (پی یا شالوده)
2- ساخت انواع دیوارهای بتنی
3- ساخت انواع تیر با مقطع هندسی ساده یا مرکب
4- ساخت انواع ستون
5-ساخت شناژهای قائم در ساختمان‌های آجری (وظیفه‌ی اصلی شناژ که از پیوستن زنجیره‌وار میلگردها به هم ساخته میشود، اتصال پی یا فونداسیون‌های عمودی به همدیگر است.)
6-ساخت انواع سقف (دال‌های) بتن‌آرمه
7-ساخت تونل‌های زیرزمینی و روی زمین
8-ساخت سدهای بتنی (تک قوسی و دو قوسی)
9-ساخت پایه‌های برق فشارقوی
۱۰- رابیتس‌کاری
و ...
استانداردهای میلگرد:
تولید میلگردهای آجدار در ایران طبق جدول استاندارد میلگرد روسی است؛
1- میلگرد ساده (A1) ۲۴۰ – نرم و بدون آج (Plain Rebar)
2- میلگرد نیمه سخت با آج ساده (A2) ۳۴۰ – آجدار مارپیچ
3- میلگرد سخت با آج پیچیده (A3) ۴۰۰ – آجدار جناقی (Reinforced Deformed Rebar)
4- میلگرد سخت با آج پیچیده (A4) ۵۰۰ و ۵۲۰ – آجدار مرکب
نکته: اعدادی که در مقابل نام میلگردها نوشته شده، میزان فشاری است که می‌توانند تحمل کنند. مثلاً میلگرد ساده می‌تواند فشار ۲۴۰ مگا پاسکال را تحمل کند.
انواع میلگرد:
میلگرد دو نوع کلی دارد: صاف و آجدار
میلگردی را که سطحی ناصاف و یا دِفرم شده دارد، میلگرد آجدار (Deformed Rebar) میگویند که در اصل مهم‌ترین و پرکاربردترین میلگرد است. درواقع برای ایجاد امکان چسبندگی بتن و فولاد، برجستگی‌هایی روی بدنه میلگرد به وجود می‌آورند که باعث مقاومت بیشتر بتن در برابر کشش و فشار میشود. آج میلگرد بسته به نوع کاربردش به‌صورت یکنواخت، دوکی‌شکل و یا مرکب بر روی میلگرد تعبیه میگردد. حال اینکه چرا میلگرد را در بتن استفاده می‌کنند، برمی‌گردد به ضریب انبساط حرارتی‌اش که با بتن همخوانی دارد (همان میزان بازشدگی در هنگام حرارت دادن).
میلگرد ساده A1
این نوع ساده‌ترین نوع میلگرد بوده که مقاومت کششی آن به ترتیب 2400 و 3600 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع است. میلگردها به‌طورکلی با اندازه قطر مقطع دایره‌ای‌شان نامیده می‌شوند که همان سایزشان است. مثلاً میلگرد A4 دارای سطح مقطع‌های ۸ تا ۵۰ میلیمتر است که به‌عنوان سایزهای 8 تا 50 شناخته می‌شوند. بیشترین کاربرد این میلگرد در آهنگری‌ها برای عملیات جوشکاری و تغییر شکل است.
میلگرد آجدار A2
اولین نوع از انواع میلگرد آجدار است که مقاومت کششی‌اش از ۳۰۰۰ تا ۵۰۰۰ کیلوگرم بر سانتیمتر مربع است. ازآنجایی‌که آج‌های این میلگرد به‌صورت فنری و موازی است، به آن میلگرد فنری هم گفته میشود. تغییر شکل نسبی پلاستیکی آن هم تقریباً ۱۹ درصد است که به همین دلیل به‌عنوان نیمه‌خشک (ترد) و نیمه نرم شناخته میشود. به همین دلیل توصیه میشود بهتر است روی آن جوشکاری صورت نگیرد. این میلگرد برای خاموت‌زنی مناسب است. A2 در سطح مقطع‌هایی با قطر ۸ تا ۴۰ میلیمتر تولید میشود که بیشترین مصرف آن در سایزهای ۸، ۱۰ و ۱۴ میلیمتر است.
میلگرد آجدار A3
مقاومت کششی این میلگرد از ۴۰۰۰ تا ۶۰۰۰ کیلوگرم بر سانتیمتر مربع است. تغییر شکل نسبی پلاستیکی آن ۱۴ درصد است که به‌هیچ‌وجه برای تغییر شکل و یا جوشکاری مناسب نیست چون بسیار ترد است. کافی است دستگاه جوش را روی آن قرار دهید تا نتیجه‌اش را خودتان ببینید! میلگرد A3 هم دارای آج‌هایی جناقی شکل است، چیزی شبیه به میلگرد فنری.
میلگرد آجدار A4
مقاوم‌ترین میلگردهای موجود در کشور میلگردهای آج ۵۰۰ و آج ۵۲۰ (و بعضی کارخانه‌ها آج ۵۵۰) هستند که به‌اختصار A4 نامیده می‌شوند. مقاومت کششی این میلگردها ۵۰۰۰ تا ۷۰۰۰ کیلوگرم بر سانتیمتر مربع است که توانایی تحمل فشار ۵۰۰ و ۵۲۰ (و ۵۵۰) مگا پاسکال را دارند؛ یعنی نهایت فشاری که می‌توانند تحمل کنند تا این مقدار است و اگر فشار فقط کمی از این عدد رد شود، میلگرد می‌شکند.
استفاده از این میلگرد در گذشته چندان مرسوم نبوده اما به‌تازگی تقاضا برای آن بیشتر شده است مخصوصاً وقتی در میزان مصرف و وزن میلگردها صرفه‌جویی میشود؛ یعنی وقتی از این میلگرد استفاده میشود، چون میزان مقاومتش بیشتر از باقی میلگردهاست، قاعدتاً تعداد استفاده شده در بنا هم کمتر میشود و همین باعث میشود وزن میلگردهای استفاده شده کمتر شود. مثلاً در ساخت یک ستون، به‌جای استفاده از ۸ شاخه میلگرد A3، از تعداد کمتری A4 استفاده میشود که وزن کل را کمتر می‌کند. درواقع گفته میشود وزن میلگردهای استفاده شده، ۲۵ درصد کاهش خواهد داشت.
عوامل مؤثر بر قیمت میلگرد آجدار:
- نوسانات ارز یکی از عوامل مؤثر بر قیمت میلگرد در بازار ایران است. قیمت کلیه محصولات فولادی و ساختمانی، ازجمله قیمت میلگرد آجدار تابع نوسانات ارزی به‌خصوص دلار است.
- قیمت جهانی فولاد از دیگر عوامل مؤثر بر قیمت میلگرد آجدار است. بهبود در بازارهای جهانی فولاد می‌تواند روی کلیه محصولات فولادی من‌جمله قیمت میلگرد هم اثرگذار باشد.
- متناسب نبود میزان عرضه و تقاضای میلگرد آجدار می‌تواند روی قیمت آن نیز اثرگذار باشد. اگر میزان عرضه به اندازه تقاضا نباشد با کمبود کالا مواجه شده و درنتیجه قیمت میلگرد افزایش چشمگیری خواهد داشت.
- با تورم‌های سالانه موجود در کشور نیز باید انتظار افزایش کلیه کالاهای تولیدی را داشت. باوجود تورم سالانه، حقوق و دستمزد کارگران نیز افزایش می‌یابد که یکی دیگر از دلایل افزایش قیمت مقاطع فولادی و قیمت میلگرد میشود.
- قیمت مواد اولیه‌ای که میلگرد با آن ساخته میشود هم روی قیمت میلگرد آجدار تأثیرگذار است. با افزایش قیمت سنگ‌آهن و بیلت، قیمت میلگرد آجدار هم افزایش پیدا خواهد کرد.
نکات خرید میلگرد آجدار:
- بسته به نوع نیازتان می‌توانید میلگرد آجدار را به 2 حالت شاخه‌ای و کلاف خریداری کنید.
- به خاطر داشته باشید که قیمت میلگرد آجدارنقش به سزایی در هزینه‌های تمام‌شده‌ی پروژه‌های ساخت‌وساز دارد؛ بنابراین باید از کیفیت و قیمت مناسب تولیدکننده‌ای که میلگرد را از آن میخرید اطمینان حاصل نمایید.
- براي به هم بستن ميلگردها و عناصر غیر سازه‌ای به آن‌ها، بايد از مفتول‌ها فولادی استفاده نمایید؛ بنابراین اگر اقدام به خرید میلگرد آجدار کرده‌اید، احتمالاً به سیم آرماتوربندی هم نیاز پیدا خواهید کرد.
- بندیل چیست؟ اگر اولین بار است که می‌خواهید میلگرد بخرید، حتماً اصطلاح «بندیل» را خواهید شنید. به بسته‌بندی میلگرد در کارخانه، بندیل گفته میشود. البته ظرفیت بسته‌بندی این محصول در کارخانه‌های مختلف، متفاوت است. وزن هر بندیل به‌طورکلی از ۲ تن تا ۵٫۵ تن متغیر است. مثلاً بندیل میلگرد سایز ۱۲ کارخانه ذوب‌آهن اصفهان ۴ تن و ۷۰۰ کیلوگرم است و وزن هر شاخه هم ۱۰٫۵ کیلوگرم. با تقسیم این دو عدد، تعداد شاخه‌ها در هر بندیل مشخص میشود: ۴۴۷ شاخه.
- برای اینکه ببینید وزن بندیل چقدر است، در هنگام تحویل میلگردها باید به پلاک فلزی‌ای که روی بندیل‌ها وجود دارد دقت کنید. روی این پلاک‌ها علاوه بر نام کارخانه و علامت استاندارد ملی، اطلاعات دیگری مثل وزن بسته، نوع میلگرد، نمره میلگرد (قطر اسمی) و شماره ذوب یا بهر نوشته شده است.
- مقاوم‌ترین میلگرد کدام است؟ میلگردها بر اساس بالا و یا پایین بودن مقاومت تسلیم و مقاومت نهایی دسته‌بندی می‌شوند و به ترتیب بر اساس افزایش مقاومت، ازA1تاA4نام‌گذاری می‌شوند کهA4مقاوم‌ترین میلگرد کاربردی در صنعت ساختمان است.
محاسبه وزن میلگرد آجدار:
وزن هر شاخه میلگرد در کارخانه‌های مختلف نسبت به هم متفاوت است؛ اما در اینجا به شما نشان می‌دهیم که وزن هر شاخه را چطور به دست آورید. فرمول‌های پیچیده‌ای برای این کار وجود دارد ولی ما راه ساده‌اش را به شما نشان می‌دهیم. سایز میلگرد را در خودش ضرب کنید و عدد به‌دست‌آمده را تقسیم‌بر ۱۶۲ کنید. با این فرمول وزن یک متر از این میلگرد به دست می‌آید. برای داشتن وزن یک شاخه از همان میلگرد باید عدد به‌دست‌آمده را در طول شاخه ضرب کنید. مثلاً برای محاسبه وزن یک شاخه ۱۲ متری از میلگرد آجدار سایز 14 استاندارد A3 کارخانه فولاد میانه تبریز، این کار را انجام می‌دهیم:
۱۹۶ = ۱۴ × ۱۴
۱.۲ = ۱۶۲ ÷ ۱۹۶
۱۴.۵ = ۱۲ × ۱.۲
کارخانه‌های تولیدکننده میلگرد آجدار:
کارخانه ذوب‌آهن اصفهان، برترین تولیدکننده‌ی میلگرد در ایران است. بعد از آن کارخانه‌های کویر کاشان، ظفر بناب، صبا فولاد زاگرس، فولاد راد همدان، فولاد نیشابور، فولاد خلیج‌فارس، فولاد سرمد ابرکوه و غیره ازجمله کارخانه‌هایی هستند که موفق به تولید میلگرد در ایران شده‌اند.
در میان تعداد بالای تولیدکنندگان میلگرد در ایران، میلگردهای آجدار ذوب‌آهن اصفهان، فولاد نیشابور و کویر کاشان وزنشان بیشتر به وزن جدول اشتال نزدیک بوده و قیمتشان به نسبت مناسب است. قیمت میلگرد ذوب‌آهن اصفهان، قیمت میلگرد کویر کاشان و نیشابور به‌نوعی مرجع قیمتی میلگرد ایران محسوب می‌شوند. قیمت میلگرد بناب و فولاد راد همدان گرچه بالاتر بوده، اما این مزیت را داراست که میلگردهای آجدار بسیار سبکی تولید می‌کنند و درنتیجه در یک بندیل تعداد بیشتری میلگرد جای می‌گیرد.
آسرون با ارتباط با تمامی این تولیدکنندگان، می‌تواند مناسب‌ترین قیمت میلگرد و نزدیک‌ترین کارخانه به محل پروژه‌تان را به شما معرفی نماید تا بتوانید هزینه‌های ساخت‌وساز خود را به مناسب‌ترین مقدار ممکن برسانید.